وحدت میان مسلمانان از مسائل مهم و ضروری جهان اسلام در تمام اعصار می باشد. بطوریکه از صدر اسلام تا کنون توسط ائمه اطهار علیهم السلام، علما، بزرگان و رهبران دینی و سیاسی مسلمین، به وحدت و برادری امر و توصیه شده است. به زعم اندیشه برخی از افراد، مسئله وحدت مسلمین به خصوص شیعه و سنی مقطعی نبوده و نیست، لهذا در طول تاریخ این امر مورد اهتمام بزرگان، شخصیت ها و رهبران جهان اسلام بوده و هست. معمار کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) نیز از ابتدا به این امر توجه ویژه داشتند و در تاریخ ۱۸ بهمن ماه سال ۱۳۵۷، در میان علمای شیعه و سنی حاضر در مدرسه علوی تهران، توصیه ها و نکاتی را در قالب سخنرانی بیان فرمودند که واجب است نصب العین هر مسلمانی باشد. بخشی از بیانات امام راحل(ره) به شرح ذیل می باشد:
ریشه اختلاف برادران شیعه و سنی
مسئله اختلاف بین پیروان دو طایفه و دو مذهب، ریشه اش از صدر اسلام است. درآن وقت خلفای اموی، و خصوصا عباسی، درصدد بودند که اختلاف ایجاد کنند. مجالس درست می کردند و [به اختلاف ] دامن می زدند. این اختلاف کم کم اسباب این شد که در بین عوام از اهل سنت و عوام از اهل شیعه این تنافس پیدا شد؛ وگرنه نه عوام اهل سنت به سنت رسول الله(ص) عمل کرده و می کنند و نه عوام اهل شیعه پیروی از ائمه اطهار(ع) کرده اند. ائمه اطهار(ع) ما کوشش کردند تا اینها را داخل در آن جمعیت کنند، با آنها نماز بخوانند، به تشییع جنازه های آنها بروند. زمان کم کم آمد به این طرف، و قدرتمندان این کار را کردند برای اینکه این دو طایفه با هم سرگرم باشند، و خودشان هر کاری می خواهند بکنند.
نقشه های شیطانی استعمارگران
قریب سیصد سال پیش از این، سیاست خارجی در ایران و در شرق [اجرا] شد. آنها بیشتر درصدد این مسائل برآمدند. کارشناس های آنها اشخاص و طوایف را مطالعه کردند و روحیات مردم را دیدند و همه جهات مادیات ما را تحت مطالعه قرار دادند، و از دو راه خواستند از ما بهره گیری کنند: مادی، می بینید که بهره گیری کردند؛ بهره گیری روحانی هم این بود که به این اختلافات دامن زدند و ما را بیشتر، از هم جدا کردند. اینکه می بینید، یک کلمه وقتی از یک آدمی در اینجا صادر می شود، آن را عَلَم می کنند و چند هزار، چند صد هزار چاپ می کنند، نه اینکه یک آدم معمولی این کار را بکند، این دولتها و این خارجی ها هستند که به آن دامن می زنند و آنطور منتشر می کنند. . . .
یگانگی و برادری سنی و شیعه
ما با هم یکی هستیم و ما جدا نیستیم. اختلاف، اختلاف دو تا مذهب است ؛ این اختلاف نباید اسباب این معنا بشود که ما در اساس اسلام [اختلاف کنیم ]. اسلام بالاتر از این معانی است که ما به واسطه اختلاف مسلکی از اسلام مثلا چه بکنیم. ما که می بینیم الان اسلام در معرض خطر است، بر همه ما لازم است که دست به هم بدهیم و از آن اشتباهاتی که در سابق بوده دست برداریم، دستهایی را که مثل سابق [می خواهند] ما را از هم جدا کنند قطع کنیم.
و من امیدوارم که به کوشش شما دانشمندان آنجا و ما طلبه های اینجا بتوانیم این جدایی را برداریم. چنانچه اختلافاتی هم در بین خود ما هست: اختلاف بین اخباری و مجتهدین، این یک باب بود؛ بین صوفیه و متشرعه هم یک باب بود؛ و اخیرا بین احزاب – بعضها مع بعض؛ [یا] بین دانشگاهی و روحانی. و آنها به اختلافات دامن می زدند تا ما را به خودمان مشغول کنند و همه حیثیت ما را ببرند؛ هم مادیات ما را چپاول کنند، هم معنویات ما را از بین ببرند. ولی الان ملت ما بیدار شده است، هم در طرفهای شما بحمدالله به برکت وجود شما، و هم در اینجا به برکت روحانیون اینجا. امیدوارم که خداوند به همه شما سلامت بدهد. و به آقایان کردستانی ها و بلوچ ها – به همه آنها از قول من سلام برسانید. من خدمتگزار همه شما هستم. ما آمده ایم که اسلام را از این وضع نجات بدهیم، مسلمین را از این تفرقه ها نجات بدهیم. ان شاءالله موفق باشید.
منبع: صحیفه امام خمینی(ره)، ج ۶، ص ۹۴-۹۵
