اردیبهشت ماه سال جاری زمان برگزاری دو رویداد مهم و حساس برای منطقه غرب آسیا و بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای آن خواهد بود.
انتخابات پیش روی پارلمانی در لبنان و عراق که نتیجه اش نقش اساسی در شکل گیری دولت و ترسیم آینده قدرت در این دو کشور دارد هم برای محور مقاومت و هم برای محور غربی- عربی حائز اهمیت فراوان است.
آرایش نیروهای سیاسی گوناگون و متفاوت در بیروت و بغداد آن هم در فضای ملتهب و رقابت آمیز کنونی منطقه، به ویژه پس از فروکش کردن فتنه تکفیری که البته عراق را محسوس و لبنان را نامحسوس متاثر ساخت تا حد زیادی تصویری از آینده موازنه قوا در غرب آسیا به دست می دهد.
بر کسی پوشیده نیست که محور سازش به سرکردگی عربستان سعودی تلاش فراوانی می کند تا با بهره گیری از فرصت انتخابات و پشتیبانی از عناصر و هواداران خود، عراق و لبنان را که از پایگاه های راهبردی و مهم مقاومت و هم پیمانان اصلی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آیند به سمت خود جلب کرده و با تاثیرگذاری بر نخبگان سیاسی این دو کشور آنان را از پیگیری اندیشه مقاومت منصرف سازد.
القا و ایجاد اختلاف میان عراقی ها و تضعیف حشد شعبی
عراق کشوری است متکثر و چند صدایی که احزب و گروه های سیاسی و اجتماعی پرشماری در قالب چندین ائتلاف بزرگ برای کسب کرسی های پارلمان آن در حال رقابت با یکدیگر هستند. هرچند که در انتخابات امسال نسبت به انتخابات سال ۲۰۱۴ از شمار احزاب و نهادهای سیاسی و به تبع آن ائتلاف ها کاسته شده و از ۲۷۷ حزب در قالب ۳۶ ائتلاف به ۱۴۳ حزب در قالب ۲۷ ائتلاف رسیده -به اضافه ۶۱ حزب مستقل دیگر- اما در همین حال رقابت میان چند ائتلاف اصلی به شدت بیشتر شده است.
ائتلاف هایی مانند «نصر» و «صلاح» به رهبری «حیدر العبادی»، نخست وزیر کنونی، ائتلاف فتح که بیشتر تشکیل یافته از گروه های مقاومت و در راس آن ها حزب بدر به رهبری «ابوحسن عامری»، ائتلاف دولت قانون به رهبری «نوری مالکی» معاون رئیس جمهوری و نخست وزیر پیشین، ائتلاف «الوطنیه» به رهبری «ایاد علاوی» و … را باید مهم ترین این ائتلاف ها به شمار آورد.
روشن است که در فضای پساداعش، در شرایطی که پس از شکست طرح تجزیه اقلیم کردستان از عراق اختلاف میان بغداد و اربیل اوج گرفته و مناطق مورد مناقشه مانند کرکوک وضعیت حساسی دارند، تلاش سعودی ها در این راستاست که با ایجاد اختلاف میان عراقی ها مانع از شکل گیری اکثریت قاطع در پارلمان شوند و در پی آن دولتی ضعیف بر سر کار آمده و نهایتا نیروهای حشد شعبی که نوک پیکان مقاومت در عراق هستند تحت فشار قرار بگیرند.
فعالیت های رسانه های وابسته به ریاض، همچنین سفر ولیعهد سعودی به بغداد که البته با اعتراض مردم لغو شد و دیگر اقدامات خزنده عربستان را باید در همین راستا ارزیابی کرد.
تقویت جریان ۱۴ مارس و افزایش فشار بر حزب الله
چندان شگفت انگیز نخواهد بود اگر که بگوییم عربستان در لبنان اصولا هدفی جز کاهش نقش مقاومت و افزایش فشار بر آن ندارد. هنگامی که سال گذشته سعودی ها «سعد حریری»، نخست وزیر لبنان را به گروگان گرفته و ناگزیر به خواندن متن استعفایش در ریاض کردند قصدی جز ایجاد آشوب در لبنان و اتهام زنی به حزب الله نداشتند.
فتنه عربستان در آن مقطع با هوشیاری ستایش برانگیز حزب الله و دیگر جریان های سیاسی لبنان ناکام ماند اما ریاض دست از تلاش برنداشته و حال که پیروزی مقاومت بر تکفیری ها فاز نظامی نقشه محور غربی- عربی را با شکست روبرو کرده، بار دیگر پیشبرد اهداف محور یاد شده در قالب جریان ۱۴ مارس در سرلوحه امور قرار گرفته و کوشش برای دستیابی به اهداف از راه سیاسی شدت یافته است.
شرایط سیاسی در لبنان تاثیری مستقیم بر توان محور مقاومت می گذارد بنابراین نقش جریان ۸ مارس به رهبری حزب الله و دیگر هم پیمانان آن در نگاهداشت دست برتر مقاومت در معادلات سیاسی داخل لبنان و همینطور تحولات منطقه ای اهمیت بسزایی دارد.
نتیجه گیری
به نظر می رسد تشدید رقابت های قدرت های منطقه ای، حضور پر رنگ قدرت های بزرگ در غرب آسیا، افزایش سرعت تحولات در سوریه به سود محور مقاومت، ناکامی عربستان در ایجاد یک جبهه واحد عربی به سبب اختلافات در شورای همکاری خلیج فارس و پاره ای مسایل دیگر به انتخابات پیش رو در لبنان و عراق بیش از پیش حساسیت بخشیده است.
نتیجه انتخابات در این دو کشور علاوه بر ترسیم آرایش نیروهای سیاسی در داخل آن ها، موازنه قوای سیاسی- امنیتی منطقه غرب آسیا را نیز دستخوش دگرگونی می کند و درست از این جنبه است که لزوم یکپارچگی و کنار گذاردن اختلافات حاشیه ای و قابل گذشت در بازیگران عمده سیاسی محور مقاومت به ویژه در عراق بیشتر احساس می شود چرا که بخشی از معادلات ژئوپلیتیک منطقه در چند سال آینده بستگی زیادی به نتیجه انتخابات لبنان و عراق دارد.
