علامه عسگری: ما در میان خود خوارج هم داریم.
باید حول محور این قرآن گرد آییم ومتحد شویم. همه مسلمانان روی زمین اتفاق نظر دارند که باید به آنچه در سنت رسول الله آمده است عمل شود و هیچ مسلمانی را نمی یابید که این را نگوید. ما در مکتب اهل البیت معتقدیم که هر کس در نماز خود سوره حمد را بدون بسم الله قرائت کند؛ نمازش باطل است. ولی برادر مسلمان حنفی مذهب ما آنرا واجب نمی داند و حمد را بدون بسم الله قرائت میکند. در اینجا امام جعفر صادق می فرمایند: اگر کسی پشت سر اهل سنت نماز بگذارد مانند آنست که پشت سر رسول الله نماز گذاشته است. آری وحدت عملی اینگونه محقق می شود. ما در میان خود خوارج هم داریم. کسانی که اصول عقاید آنها مبتنی بر تکفیر همه مسلمانان است. کسانی که تنها خود را مسلمان می دانند و جز خود همه را مشرک می پندارند.
علامه سید مرتضی عسکری(ره) از جمله کسانی است که در راه وحدت مسلمین از هیچ تلاشی فروگذار ننمود.
وحدت مورد نظر علامه عسکری(ره)
علامه معتقد است برای رسیدن به تقریب و رفع سوءتفاهم‌ها، پیرو هر مذهب نباید از اثبات عقاید خود منصرف شود، بلکه عالم هر مکتب رأی خود را اثبات و رأی مخالفان را ابطال میکند، و در عین حال طرف مقابل او نیز چنین میکند و در عین حال می‌توان به وحدتی پایدار رسید.
همان، ص «ب» از مقدمه:«با این حساب اختلافاتی که در بین مسلمانان است اختلافاتی است فقهی، که لازم است همه جوانب آن با دیدگاه¬های علمی مورد بحث قرار گرفته، هر گروه مطالب و دلایل برادر مسلمانش را بشنود، چه بپذیر و یا رد کند، و او هم نظریه و رأی خود را مطرح سازد.»
«هدف از تألیف کتاب معالم المدرستین این است که توجه مسلمانان را به این مسئله جلب کنیم که در عصر ما که عصر بیداری مسلمانان و قیام و رویارویی دشمنان اسلام و هماهنگی ایشان برای از بین بردن مسلمانان است، چنین درگیری‌هایی نه لازم است و نه شایسته و روا؛ بلکه بر ماست که در برابر صف بندیهای دشمنان اسلام دست اتحاد و اتفاق به یکدیگر دهیم و با هم هماهنگ شویم.-ویژگیهای دو مکتب در اسلام، ج۱، ص ب»
علامه در زمینه وحدت چنان مصرّ است که حتی از اطلاق لفظ شیعه و سنی بر مذاهب و پیروان آنها که یادآور اختلافات شدید گذشته می‌باشد نیز پرهیز داده و به جای آن پیروان مکتب خلفاء و مکتب اهل‌البیت(ع) را به کار می‌‌برد: «از آنجا که نام شیعه و سنی ما را به یاد گرفتاری هایی می‌اندازدکه دامنگیر مسلمانان در طول قرون گذشته شده است، این دو نام را… به پیروان مکتب خلافت و پیروان مکتب اهل‌البیت(ع) تغییر دادیم.-همان»
و تذکار می‌دهد که تنها راه رسیدن به وحدت و یکپارچگی و عزت، بررسی جدّی¬ترین اختلافات بین مذاهب و حل و ریشه¬کن کردن آنها می‌باشد: «من در خلال طرح پیشنهادهایم با دانشمندان و سران طوایف مختلف مسلمین، به این نتیجه رسیده¬ام که هرگز نزدیکی و اتحاد و تفاهم میان آنان، بدون بررسی در موارد اختلاف و تحقیق و بحث در منشأ آنها و قیام برای ریشه کن کردن آنها، امکان پذیر نخواهد بود- سید مرتضی عسکری، معالم المدرستین، ج۱، ص۱۳»
نگاهی به شیوه تقریبی علامه
سالم‌سازی فضای بحث یکی از اهداف وحدت است. علامه عسکری در مباحث علمی خود، از این روش بهره میجوید، به‌گونه¬ای که در هیچ جای آثار ماندگارش، کلمه¬ای تند و یا سخیف علیه پیروان مکتب خلفاء به کار نمی¬برد. چنان بیطرفانه بحث میکند که خواننده اگر شناخت قبلی به نویسنده نداشته باشد، در وهله اول تشخیص نمی‌دهد که نویسنده یک عالم امامی پر مغز و غیرتمند است.
وی در مورد لزوم رعایت ادب پیروان مذاهب مختلف نسبت به یکدیگر و پاس داشتن احترام مقدسات طرفین می‌نویسد:
«درد در دل هر مسلمانی می‌پیچد هرگاه بشنود که برادر مسلمانش مقدسات و ائمه او را به باد لعن و ناسزا گرفته است، آیا در چنین صورتی بین مسلمانان اتحاد و هماهنگی به‌وجود می‌آید؟- ویژگی-های دو مکتب در اسلام، ج۱، ص «د» از مقدمه.»
در ریشه¬¬یابی این هتاکی¬های پیروان مذاهب نسبت به یکدیگر و تکفیر همدیگر، ردپای دشمنان خارجی را پی میجوید و در مورد راه‌حل این معضل به تحقیق و جستجو می‌پردازد، چنان‌که می‌نویسد:
« به ژرفای دشمنی و جنگ سرنوشت سازی که دشمنان اسلام علیه ما پایه گذاری کرده‌اند، برسیم و دست از تعصب برداشته، نسبت خود را در حل گرفتاری‌‌های خودمان خالص گردانیم و سپس به بررسی تاریخ این لعن و ناسزا و موجبات آن بپردازیم با خواست خدا به راه¬حل مسالمت¬آمیزی خواهیم رسید.-همان» «بنابراین برماست که برای رسیدن به توحید کلمه مسلمین، بحثی علمی و مودبانه را، به دور از دشمنی و ناسزا و تنها برای شناخت سند حدیث و متن آن (هر حدیثی و در هر کتابی که آمده باشد) آغاز کنیم و این تنها راهی است که ما را به چنان هدف مقدسی رهنمون خواهد بود.- وبژگیهای دو مکتب در اسلام، جلد دوم، راه توحید کلمه مسلمانان »
تقدم اشتراکات بر اختلاف
علامه عسکری همیشه قبل از ورود در بحث اصلی، به ذکر اشتراکات طرفین در مسائل می‌پردازد و سپس به سراغ مسائل اختلافی می‌رود . از باب نمونه علامه در مقدمه فارسی خود بر ترجمه معالم المدرستین، ابتدائاً به سراغ اشتراکات می‌پردازد که برخی از آنها عبارتند از: توحید؛ نبوت خاصه و عامه؛ قرآن کتاب الله؛ نبوت حضرت رسول؛ قبله واحد؛ سنت نبوی واحد؛ و به موازات آن در هر فصل و بابی که وارد می‌شود، اول به اتفاقات و اشتراکات بحث اشاره میکند.
توضیحات
این عالم بزرگ التزام به مساله وحدت مسلمین در کنار دفاع از مکتب اهل بیت است که جامعیت ویژه‌ای را به این اندیشمند بخشیده است. وی در این راه دانشکده اصول‌الدین را به -گفته فرزندش- به پیشنهاد رهبر معظم انقلاب و در مشورت با ایشان تاسیس نموده است. در سیره علمی و عملی این عالم جلیل‌القدر نیز نکات جالب توجهی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به دغدغه سیاسی و اجتماعی ایشان در کنار فعالیت‌های علمی اشاره کرد. سامی البدری از شاگردان ایشان می‌گوید: «زمانی که امام (ره) به نجف اشرف آمدند و دروس خارج فقه ولایت فقیه را مطرح ساختند، علامه عسکری در بغداد به‌سر می‌بردند و هر چند ظاهرا رابطه‌ای میان امام(ره) و علامه وجود نداشت، اما علامه عسکری موافق و مؤید حرکت امام(ره) بودند؛ یعنی علامه، مؤمن و معتقد به حرکت انقلاب و نهضت امام (ره) بودند». حضور آن بزرگوار در جبهه‌های جنگ تحمیلی و شهادت فرزند برومندشان در جبهه نبرد با دشمن همچنین ارتباط و ثیق ایشان با مقام معظم رهبری بعد از ارتحال امام(ره) خود گویای عمق اعتقاد و دلدادگی به انقلاب اسلامی و سیره نظری و عملی امام‌خمینی(ره) است.
منبع
۱٫http://www.yjc.ir/fa/news/4698726/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%B3%D9%86%D8%AA-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D8%B3%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DB%8C%DA%A9-%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1
۲٫http://kayhan.ir/fa/news/24434/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA
